پژوهشگران با استفاده از فناوری لیدار (LiDAR) دقیق‌ترین نقشه‌ای را که تاکنون از سکونتگاه یک تمدن تقریبا ناشناخته در آمریکای جنوبی شناسایی شده است، تهیه کردند.

به گزارش سایت خبری محیط زیست ایران (IENA)، تمدن چاچاپویا (Chachapoya) همچنان یکی از ناشناخته‌ترین فرهنگ‌های پیشاکلمبی (پیش از ورود اروپایی‌ها) در آمریکای جنوبی (پرو) به‌شمار می‌رود. بخشی از این ناشناختگی به جغرافیای محل زندگی آنها مربوط می‌شود. همان‌طور که لقب آنها، یعنی «مردمان جنگل ابری» نشان می‌دهد، «چاچاپویاها» در منطقه‌ای ناهموار و جنگلی میان کوه‌های آند و جنگل آمازون زندگی می‌کردند. حتی امروزه نیز دسترسی به سکونتگاه‌های آنان دشوار است.

فتح این قوم توسط اینکاها در نیمه دوم قرن پانزدهم میلادی موجب شد که تمدن و سبک زندگی «چاچاپویا»، که حدود ۸۰۰ سال ادامه داشت، دچار دگرگونی شدید و در نتیجه به‌فراموشی سپرده شود.

با این حال، در پنج سال اخیر پژوهشگرانی در پرو که به جدیدترین فناوری‌ها مجهز بودند، به‌طور قابل‌توجهی اسناد باستان‌شناسی را گسترش داده‌اند و پنجره‌ای جدید رو به معماری دایره‌ای شکل، آرامگاه‌های صخره‌ای و نظام‌های کشاورزی پیچیده‌ «چاچاپویا» گشوده‌اند.

«آرت‌نت» نوشت، در تازه‌ترین پژوهش، گروهی از «بنیاد آثار تاریخی جهان» (World Monuments Fund) بیش از ۱۰۰ سازه‌ جدید و ناشناخته را در منطقه‌ای به نام «Gran Pajatén»، یک محوطه‌ باستانی بر فراز تپه‌ای در پارک ملی ریو آبی‌سو (Río Abiseo) واقع در ۴۸۲ کیلومتری شمال «لیما»، کشف کرده‌اند.

«Gran Pajatén» در دهه ۱۹۶۰ دوباره کشف شد و مجموعه‌ اصلی آن شامل ۲۶ سازه است که از بارزترین شواهد تمدن «چاچاپویا» محسوب می‌شود.

این مکان که روی یک خط‌الرأس کوهستانی قرار گرفته، دارای نقش‌برجسته‌های برجسته و ساختمان‌های آئینی‌ است که با موزاییک‌های سنگی تزئین شده‌اند. در ابتدا، گمان می‌رفت که (Gran Pajatén) فقط یک پایگاه دورافتاده با کاربرد دفاعی بوده است اما اکنون مشخص شده است این مکان، مرکز مهمی در شبکه‌ سکونتگاه‌های «چاچاپویا» در سراسر منطقه بوده است. پژوهش‌های اخیر این دیدگاه را گسترش داده‌اند؛ چراکه جایگاه این مکان را درون یک نظام جاده‌ای پیشاکلمبی آشکار کرده‌اند.

«خوان پابلو دِ لا پونته برونکه» (Juan Pablo de la Puente Brunke)، مدیر اجرایی بنیاد آثار تاریخی جهان در پرو در ایمیلی گفت: «این مکان احتمالاً دارای کارکردی آیینی و نمادین بوده، در عین حال که به‌عنوان مرکز راهبردی فرهنگی و سرزمینی نیز عمل می‌کرد. پیچیدگی معماری آن و نمای برجسته‌اش نشان می‌دهد که این مکان در چگونگی سازمان‌دهی سرزمین، باورها و زندگی اجتماعی مردم چاچاپویا نقشی مرکزی داشته است.»

با وجود مکان دورافتاده و دسترسی محدود بازدیدکنندگان، «Gran Pajatén» همچنان یکی از مکان‌های در معرض خطر در دل یک اکوسیستم جنگلی آسیب‌پذیر است.

به همین دلیل، پژوهشگران در جدیدترین بررسی‌های خود از ابزارهایی بسیار کم‌تر تهاجمی‌ نسبت به داس، بیل یا قلم‌مو استفاده کرده‌اند.

باستان‌شناسان با بهره‌گیری از لیدار هوایی (اسکن لیزری از طریق هوا)، اسکن لیزری زمینی و تکنیک فتوگرامتری (که شامل ترکیب هزاران تصویر است)، توانستند از میان پوشش انبوه جنگل نفوذ کرده و دقیق‌ترین نقشه‌های موجود از این مکان را تهیه کنند.

«دِ لا پونته برونکه» افزود: «لیدار به ما این امکان را می‌دهد که قلمرو را با دقت میلی‌متری ثبت کنیم، سازه‌های پنهان را با دقتی فوق‌العاده نمایان سازیم و درک عمیق‌تری از سازمان فضایی و پیچیدگی سکونتی مداخلات چاچاپویاها در چشم‌انداز وسیع‌تر به‌دست آوریم. گروه ما موفق به گردآوری مستندات بصری و علمی فوق‌العاده‌ای شد که گران پاهاتن را زنده می‌کند. این ابزارها به ما امکان می‌دهد که داستان‌های این مکان را از طریق روایت‌گری دیجیتالِ تأثیرگذار و فراگیر به‌طور گسترده‌تری به اشتراک بگذاریم.»

هم‌زمان با اعلام کشف جدید بنیاد آثار تاریخی جهان، این سازمان یک تور مجازی ۳۶۰ درجه از این محوطه ارائه کرده است، که نسخه‌ای برای واقعیت مجازی نیز از آن ساخته شده است.

نکته جالب توجه آن است که گروه پژوهشی فقط ۱۰ درصد از داده‌هایی را که با لیدار ثبت کرده‌اند،   پردازش کرده است.

پژوهشگران علاوه‌بر گسترش وسعت شناخته‌شده‌ «Gran Pajatén» که از سال ۱۹۹۰ در فهرست میراث طبیعی جهانی یونسکو ثبت شده است، ‌همچنین سازه‌های یادشده‌ای را که نخستین‌بار به‌طور جدی در دهه ۱۹۸۰ مستند شده بودند، محافظت و مرمت کردند. این فرآیند شامل پاک‌سازی پوشش گیاهی، تقویت برخی از سازه‌های سنگی با استفاده از مخلوط گِلیِ ویژه‌ای که به‌طور خاص طراحی شده بود و مستندسازی دیجیتالی محوطه می‌شد.

انتهای پیام