نخستین نشست مشترک پارلمانی پایش گرد و غبار در منطقه منا (خاورمیانه و شمال آفریقا) ، به میزبانی مشترک ایران و نشست سیاسی هلسینکی و با حضور کشورهای عضو پارلمان اروپا و کشورهای عضو منا برگزار شد.

به گزارش سایت خبری محیط زیست ایران (IENA)، در ابتدای این نشست پیام تصویری دکتر قالیباف - رییس مجلس به این نشست پخش شد و در ادامه دکتر سمیه رفیعی - رییس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی در این نشست گفت: عوامل ایجاد طوفان های گرد و غبار در منطقه منا به همراه خشکسالی، تخریب سرزمین، بیابان زایی و فرسایش بادی در حال گسترش است. سالهاست که این موضوع و تبعات آن گریبانگیر جهان شده است و هر روز که از این پدیده می گذرد، خسارت آن بر سلامت انسان، محیط زیست و جنبه های اقتصادی و اجتماعی بیشتر می شود، خسارتی که بعضا جبران ناپذیر است.

رفیعی افزود: از طرفی جوامع ساکن در منطقه منا طی هزاران سال سازگاری با طبیعت، تفکیک ها و مکانیزم هایی را به صورت بومی برای مقابل با این محدودیت های اقلیمی توسعه داده اند و به تعبیری منطقه منا ذخیره با ارزشی از دانش بومی و نهادین و ساختاری است که چنانچه حفظ شده و در دسترس قرار گیرد می تواند سهم مهمی در تلاش ها برای کاهش اثرات تغییرات اقلیمی داشته باشد.

وی تاکید کرد: با تشدید این پدیده در دهه اخیر لزوم اتخاذ راهکارهای مناسب خصوصا تدوین اقدامات پیشگیرانه و مقابله ای در جهت کاهش اثرات این پدیده در سطح منطقه کاملا ضروری به نظر می رسد.
رییس فراکسیون محیط زیست مجلس گفت: یکی از مهم ترین همکاری ها در مدیریت این پدیده، شناسایی کانون های مولد گرد و غبار و ایجاد سامانه پایش گرد و غبار در منطقه است. سامانه ای که علاوه بر اینکه از ابزار و روش های تحلیل ماهواره ای استفاده می کند از مراکز رصد و پایش زمینی هم همزمان بهره بگیرد.

وی با بیان این که ایجاد مرکز منطقه ای پایش گرد و غبار در منطقه منا ضروری است تصریح کرد: در واقع باید یک مدل منطقه ای و ناحیه ای برای سنجش داده‌ها باید اعمال گردد. یکی از مهم ترین محدودیت ها در منطقه کمبود ایستگاه های سنجش زمینی است که چالش برخی کشورهای منطقه اعم از جنگ و غیره، این مهم را به تاخیر انداخته است. لذا ضروری است که در اولین اقدام در همه کشورهای گرد و غبار خیز منطقه، ایستگاه‌های سنجش زمینی استقرار پیدا کند تا روند آگاهی بخشی از وقوع این پدیده در منطقه تسریع شده و سپس وارد فاز مهار و کنترل گرد و غبار شویم.

رییس فراکسیون محیط زیست مجلس تاکید کرد: در عین حال ایجاد سازمان یا مرکز منطقه‌ای پارلمانی برای مقابله با پدیده گرد و غبار گام ضروری بعدی است تا ضمن هماهنگ‌سازی سیاستگذاری‌های کلان در منطقه با حمایت مالی و انتقال تکنولوژی از سوی یکی از آژانس‌های سازمان ملل یا اتحادیه اروپا مقابله با این پدیده صرفا به رفت و آمد و مذاکرات سیاسی محدود نشود و عملا وارد وارد فاز اجرایی گردد که در این خصوص مجلس شورای اسلامی آمادگی دارد مسوولیت دبیرخانه این سازمان یا مرکز منطقه‌ای را بر عهده بگیرد.

وی تاکید کرد: موضوع سیاستگذاری های کلان در حوزه کانون های گرد و غبار، فرسایش خاک، کاهش رطوبت نسبی خاک، پایداری گرد وغبار در منطقه، توجه به منابع آب منطقه و نظامات استفاده بهینه از آن ها، موثرسازی نقش پارلمان ها در مساله گرد و غبار، چگونگی همکاری میان پارلمان ها و دولت های منطقه، بهبود سلامت زندگی مردم منطقه و کاهش مهاجرت های اقلیمی، به کارگیری فناوری های جدید برای تثبیت کانون های گرد وغبار و نحوه حمایت نشست هلسینکی از موارد قابل بحث در جلسه امروز است.

در ادامه علی نیکزاد - نایب رییس مجلس شورای اسلامی نیز در این جلسه گفت: عمده ترین اهداف ملی جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با پدیده گرد و غبار توانمندسازی کشور در پیش بینی، پیشگیری مدیریت و کنترل و کاهش آثار زیانبار پدیده گرد و غبار با تبیین سیاست ها و برنامه ها در سطوح محلی ملی و منطقه ای و توسعه همکاری های دو و چند جانبه منطقه ای و بین المللی به منظور مهار و جلوگیری از پدیده گرد و غبار با اولویت کشورهای منشاء و متاثر از این پدیده و ارتقاء سطح دانش عمومی در مقابله و کاهش اثرات سوء پدیده گرد و غبار است.

نایب رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: چارچوب کلی سیاست های مقابله با پدیده گرد و غبار به دو دسته سیاست هایی برمبنای کنترل کانون ها و سیاست هایی برمبنای کاهش آثار دسته بندی می شود سیاست های گروه اول قبل از وقوع طوفان گرد و غبار و برخاستن آن عمل می کند و سعی در جلوگیری آن دارند. سیاست های گروه دوم اصل را بر کاهش اثرات آن و محافظت از جوامع بعد از وقوع می گذارند.

وی اظهار داشت: اجازه می خواهم به ظرفیت های بین المللی موجود جهت مقابله با پدیده گرد و غبار بصورت فهرست وار بشرح ذیل اشاره کنم؛ قطعنامه مبارزه با طوفانهای گرد و غبار در سال ۲۰۱۵ با ابتکار جمهوری اسلامی ایران مطرح شد و تاکنون به صورت سالانه در کمیته دوم و مجمع عمومی بررسی، به روزرسانی و نهایتا به تصویب اعضاء سازمان ملل می رسد.

نیکزاد افزود: گزارش دبیرکل سازمان ملل در خصوص مقابله با طوفان های گرد و غبار از سال ۲۰۱۸ به صورت سالانه جزئیات فعالیت ها و تحولات در این زمینه را ارائه می دهد. مرکز توسعه ی مدیریت اطلاعات بلایا در منطقه ی آسیا و اقیانوسیه در چارچوب کمیسیون اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد برای آسیا و پاسیفیک در تهران مستقر شده است با ابتکار و پیگیری جمهوری اسلامی ایران برنامه عمل منطقه ای در خصوص گرد و غبار در سطح آسیا پاسفیک به تصویب اعضا رسیده و به زودی اجرایی می شود.

وی به چهارمین ظرفیت های بین المللی موجود برای مقابله با پدیده گرد و غبار اشاره کرد و گفت: ائتلاف سازمان ملل جهت مبارزه با طوفان‌های گرد و غبار UN Coalition to Combat Sand and Dust Storms با ابتکار جمهوری اسلامی ایران طراحی پیگیری و در نهایت در سپتامبر ۲۰۱۹ در چارچوب چهاردهمین نشست اعضای کنوانسیون مقابله با بیابان زایی در دهلی نو رسماً راه اندازی شد. هدف از تأسیس آن تقویت همکاری های بین المللی در مقابله با طوفان های، گرد و غبار بسیج منابع مالی برای این همکاری ها هم افزایی کشورها و سازمان‌های تخصصی درگیر در مقابله با طوفان های گردوغبار توسعه سیستم های پیش آگاهی و هشدار کاهش آثار این طوفان ها بر سلامت و بهداشت محیط زیست و فعالیت های اقتصادی بر مبنای برنامه عمل بین المللی است که ائتلاف وظیفه تدوین آن را بر عهده دارد.

وی به آخرین ظرفیت مذکور اشاره کرد و گفت: برگزاری نشست ها و کنفرانس های منطقه ای و بین المللی که مورد اخیر آن برگزاری نشست وزرای محیط زیست منطقه در ۲۱ تیر ۱۴۰۱ در تهران و پذیرش اعلامیه تهران است.

نیکزاد اظهار داشت: در پایان مایلم به فعالیت‌های مستقیم جمهوری اسلامی ایران در مقابله با پدیده گرد و غبار اشاره کوتاهی کنم، جمهوری اسلامی ایران در موضوع مقابله با پدیده گرد و غبار از کشورهای پیشرو در منطقه و سازمان‌های بین المللی است نقش جمهوری اسلامی ایران در ظرفیت سازی های فوق قابل ملاحظه است. جمهوری اسلامی ایران در اکثر نشست های محیط زیستی و حقوقی به دنبال جریان سازی ضرورت مقابله با طوفان های گرد و غبار است نظیر جلسات اسکاپ و اپدیم یونپ نشست های سالانه کنوانسیون های محیط زیستی همچون بیابان زدایی و تالاب و جلسات مجمع جنگل و اخیراً در نشست آلکو در دهلی ایده شکل گیری سند بین المللی الزام آور برای مقابله با طوفان های گرد و غبار در صورت همراهی کشورهای منطقه و دول همفکر را توصیه کرده است. این در حالی است که تاکنون هیچ سند الزام آور جهانی در این رابطه تدوین و تنظیم نشده است.

نایب رئیس مجلس عنوان کرد: جمهوری اسلامی ایران تشریک مساعی کشورهای کمربند گرد و غبار از شمال افریقا تا چین جهت مدیریت پیشگیری مقابله و سازگاری با این پدیده طبیعی که در اثر فعالیت های انسانی و تغییر اقلیم تشدید یافته است را ضروری می داند از این رو طرح موضوع مقابله با گرد و غبار در اسکوا که کشورهای عربی غرب آسیا عضو آن هستند و همکاری اسکوا با اپدیم در این موضوع را پیشنهاد می دهد.

نیکزاد همچنین گفت: شکل گیری و راه اندازی مرکز اطلاعات طوفان های گرد و غبار در غرب آسیا از سوی جمهوری اسلامی ایران و ترکیه در دست پیگیری است همچنین شکل گیری و راه اندازی صندوق منطقه ای به منظور حمایت مالی از پروژه های مشترک برای مقابله با طوفان های گرد و غبار در چارچوب اعلامیه تهران مورخ ۲۱ تیر ۱۴۰۱ از سوی جمهوری اسلامی ایران در دست بررسی است.

نایب رئیس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران در نظر دارد در سال ۲۰۲۳ کنفرانس بین المللی مقابله با طوفان های گرد و غبار را در تهران برگزار کند برگزاری این کنفرانس در قطعنامه هفتاد و هفتمین مجمع عمومی سازمان ملل که به تصویب اعضاء رسید پیش بینی شده است.

در این نشست نمایندگان کشورهای عضو منا و اتحادیه اروپا نیز موضوعاتی در خصوص راهکارهای حمایتی و مقابله ای برای ریزگردها ارایه کردند.

اسلامی ایران طراحی پیگیری و در نهایت در سپتامبر ۲۰۱۹ در چارچوب چهاردهمین نشست اعضای کنوانسیون مقابله با بیابان زایی در دهلی نو رسماً راه اندازی شد. هدف از تأسیس آن تقویت همکاری های بین المللی در مقابله با طوفان های، گرد و غبار بسیج منابع مالی برای این همکاری ها هم افزایی کشورها و سازمان‌های تخصصی درگیر در مقابله با طوفان های گردوغبار توسعه سیستم های پیش آگاهی و هشدار کاهش آثار این طوفان ها بر سلامت و بهداشت محیط زیست و فعالیت های اقتصادی بر مبنای برنامه عمل بین المللی است که ائتلاف وظیفه تدوین آن را بر عهده دارد.

وی به آخرین ظرفیت مذکور اشاره کرد و گفت: برگزاری نشست ها و کنفرانس های منطقه ای و بین المللی که مورد اخیر آن برگزاری نشست وزرای محیط زیست منطقه در ۲۱ تیر ۱۴۰۱ در تهران و پذیرش اعلامیه تهران است.

نیکزاد اظهار داشت: در پایان مایلم به فعالیت‌های مستقیم جمهوری اسلامی ایران در مقابله با پدیده گرد و غبار اشاره کوتاهی کنم، جمهوری اسلامی ایران در موضوع مقابله با پدیده گرد و غبار از کشورهای پیشرو در منطقه و سازمان‌های بین المللی است نقش جمهوری اسلامی ایران در ظرفیت سازی های فوق قابل ملاحظه است. جمهوری اسلامی ایران در اکثر نشست های محیط زیستی و حقوقی به دنبال جریان سازی ضرورت مقابله با طوفان های گرد و غبار است نظیر جلسات اسکاپ و اپدیم یونپ نشست های سالانه کنوانسیون های محیط زیستی همچون بیابان زدایی و تالاب و جلسات مجمع جنگل و اخیراً در نشست آلکو در دهلی ایده شکل گیری سند بین المللی الزام آور برای مقابله با طوفان های گرد و غبار در صورت همراهی کشورهای منطقه و دول همفکر را توصیه کرده است. این در حالی است که تاکنون هیچ سند الزام آور جهانی در این رابطه تدوین و تنظیم نشده است.

نایب رئیس مجلس عنوان کرد: جمهوری اسلامی ایران تشریک مساعی کشورهای کمربند گرد و غبار از شمال افریقا تا چین جهت مدیریت پیشگیری مقابله و سازگاری با این پدیده طبیعی که در اثر فعالیت های انسانی و تغییر اقلیم تشدید یافته است را ضروری می داند از این رو طرح موضوع مقابله با گرد و غبار در اسکوا که کشورهای عربی غرب آسیا عضو آن هستند و همکاری اسکوا با اپدیم در این موضوع را پیشنهاد می دهد.

نیکزاد همچنین گفت: شکل گیری و راه اندازی مرکز اطلاعات طوفان های گرد و غبار در غرب آسیا از سوی جمهوری اسلامی ایران و ترکیه در دست پیگیری است همچنین شکل گیری و راه اندازی صندوق منطقه ای به منظور حمایت مالی از پروژه های مشترک برای مقابله با طوفان های گرد و غبار در چارچوب اعلامیه تهران مورخ ۲۱ تیر ۱۴۰۱ از سوی جمهوری اسلامی ایران در دست بررسی است.

نایب رئیس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران در نظر دارد در سال ۲۰۲۳ کنفرانس بین المللی مقابله با طوفان های گرد و غبار را در تهران برگزار کند برگزاری این کنفرانس در قطعنامه هفتاد و هفتمین مجمع عمومی سازمان ملل که به تصویب اعضاء رسید پیش بینی شده است.

در این نشست نمایندگان کشورهای عضو منا و اتحادیه اروپا نیز موضوعاتی در خصوص راهکارهای حمایتی و مقابله ای برای ریزگردها ارایه کردند.

انتهای پیام