با توجه به موقعیت جغرافیایی ایران و دریاهای آن، رسیدن توفانهای حارهای مانند توفان دوریان به خلیج فارس بسیار ضعیف است.
رئیس پژوهشکده علوم جوی پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی گفت: با توجه به موقعیت جغرافیایی ایران و دریاهای آن، رسیدن توفانهای حارهای مانند توفان دوریان به خلیج فارس بسیار ضعیف است.
به گزارش سایت خبری محیط زیست ایران (IENA)، پروین غفاریان افزود: کشور ما در چند سال اخیر دو نمونه از توفانهای حارهای را تجربه کرده است، یکی توفان «گونو» در سال ۱۳۸۶ که به سواحل چابهار رسید و تا نزدیکی تنگه هرمز و جاسک نیز اثرات خود را بر جا گذاشت که بر اثر آن بارش شدیدی در نزدیکی جاسک رخ داد، دیگری توفان «فِت» در سال ۱۳۸۹ بود که در دریای عمان اثر خود به جای گذاشت و بارش شدید و وزش باد آن به سواحل عمان یعنی چابهار هم رسید.
وی ادامه داد: بنابراین دو توفان داشتیم که به سواحل ایرانی دریای عمان رسیدند اما گزارشی از وقوع توفانهای حاره ای در خلیج فارس نداریم، توفانهای حارهای مانند «دوریان» در عرضهای پایین شکل میگیرند که تاکنون دو مورد از آنها توانستند خودشان را به سواحل ایرانی دریای عمان برسانند و به سواحل ما رسیدند که گونو شدیدتر و فِت ضعیفتر بود.
غفاریان تاکید کرد: یکی از دلایل رخداد توفانهای حارهای، گرم شدن آب اقیانوسهاست بنابراین با گرم شدن زمین و به دنبال آن گرم شدن آب اقیانوسها، احتمال وقوع چنین توفانهایی در دریای عمان دور از انتظار نیست، چون این توفانها به شدت به دمای آب اقیانوس حساس هستند؛ وقتی آب اقیانوس گرم میشود شدت و تعداد این توفانها نیز بیشتر میشود.
عضو هیات علمی پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی گفت: اما اینکه این توفانهای حارهای به خلیج فارس برسند جای تامل دارد، البته تجربه نشان داده که میتوانند خودشان را به سواحل عمان برسانند و چون در آنجا تضعیف میشوند دیگر احتمال اینکه به خلیج فارس برسند بسیار کم است بنابراین بعید است که توفان حارهای به خلیج فارس برسد.
وی اظهار داشت: خلیج فارس تهدیدات خاص خودش را دارد مانند بالا آمدن آب دریا به ویژه در سواحل بوشهر اما توفانهای حارهای نه؛ احتمال اینکه بخواهد به خلیج فارس برسد تقریبا نزدیک به صفر است که یک علت آن میتواند بُعد مسافت از اقیانوس باشد، حتی زمانی که این توفانها به دریای عمان هم میرسند خیلی تضعیف شدهاند.
غفاریان گفت: به عنوان مثال توفان حارهای که در شمال اقیانوس هند شکل میگیرد و خود را به دریای عمان میرساند نیز بسیار تضعیف شده است، این توفانها بیشتر به سمت کشور عمان و مسقط تغییر مسیر میدهند اما تضعیفشده آن به ایران میرسد.
وی درباره اینکه این توفانها چگونه به سواحل عمان در ایران میرسند توضیح داد: توفان گونو در سال ۱۳۸۶ به طور کامل به چابهار رسید و خسارت و کشته به جای گذاشت، در واقع وقتی که این توفانها خیلی قوی باشند یا بر اثر یک سری عوامل دینامیکی که در جو اتفاق میافتد تغییر مسیر دهند به سمت شمال یا شمال غرب منحرف میشوند و خودشان را به سواحل ایرانی عمان میرسانند اما رسیدن توفانهای حارهای به خلیج فارس بعید است.
رئیس پژوهشکده علوم جوی پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی اظهار داشت: اثر توفانهای حارهای، در قالب بارش شدید و وزش باد تا تنگه هرمز مشاهده میشود اما به محض اینکه از تنگه عبور میکنند و به خشکی میرسند و منبع رطوبتی خود را از دست میدهند به شدت تضعیف میشوند بنابراین دیگر نمیتوانند خود را به خلیج فارس برسانند.
وی به وقوع توفانهای «گونو» و «فت» اشاره کرد و گفت: مساله موجب تعجب ما این است که این توفانها در دهه اخیر اتفاق افتادهاند و پیشتر خیلی شاهد وقوع چنین توفانهایی نبودیم، رسیدن آنها به سواحل ما میتواند هشداری باشد برای گرم شدن آب اقیانوسها و تغییرات آب و هوایی و اینکه کشورمان آمادگی مقابله با کاهش اثرات آنها را داشته باشد.
غفاریان افزود: چون در گذشته، امکانات ماهوارهای و ایستگاههای هواشناسی نبوده تا وقوع رخدادهای هواشناسی را ثبت کند بنابراین در این زمینه اطلاعات بسیار قدیمی در دست نداریم و توفانی که در ۵۰ سال گذشته تجربه کردیم گونو و فت در سالهای ۱۳۸۶ و ۱۳۸۹ بوده است، بنابراین باید خود را آماده کنیم چون ممکن است توفانهای حارهای بیشتری در راه باشد.
وی در واکنش به برخی اظهارنظرها مبنی بر اینکه ممکن است توفانهای حارهای مانند دوریان به خلیج مکزیک و سپس خلیج فارس برسند، گفت: خلیج مکزیک هم از خلیج فارس بزرگتر و هم دارای شرایط جغرافیایی متفاوت است بنابراین احتمال اینکه توفانهایی مانند دوریان به خلیج فارس برسد بعید است ولی باید آماده توفانهای دیگری در مقیاس کوچکتر در خلیج فارس باشیم.
توفان دوریان، طی چند هفته گذشته، با سرعتی حدود ۳۰۰ کیلومتر در ساعت، باهاما را درنوردید و جنوبشرقی ایالات متحده آمریکا را در معرض تهدید قرار داد. این چهارمین توفان یا تندباد دریایی محسوب میشود و دومین توفان و اولین توفان بزرگ فصلی اقیانوس اطلس در ۲۰۱۹ است. دوریان در ۲۴ اوت در اقیانوس اطلس مرکزی براثر امواج گرمسیری شرقی بهوجود آمده است. به تدریج با حرکت به سمت آنتیل کوچک، گسترش یافته و شدت گرفت و در ۳۱ اوت از رده ۴ به رده ۵ در مقیاس سافیر سیمپسون شدت یافت.
این توفان، چندین هزار کشته، مجروح و بیخانمان در مناطق تحت تاثیر بر جای گذاشته است.
انتهای پیام