پایشهای قبلی از جنگلهای حرای نایبند در استان بوشهر نشان داده بود که میزان اکسیژن محلول در آب و PH بالا است.
رئیس مرکز اقیانوسشناسی خلیجفارس وابسته به پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی گفت: پایشهای قبلی از جنگلهای حرای نایبند در استان بوشهر نشان داده بود که میزان اکسیژن محلول در آب و PH بالا است. پایش دو هفته گذشته نیز همچنان بالا بودن این دو پارامتر را نشان میدهد که میتوان علت احتمالی آنرا فعالیتهای صنعتی در اطراف آن دانست.
به گزارش سایت خبری محیط زیست ایران (IENA) به نقل از ایرنا، مریم قائمی افزود: ۲۶ جولای ( ۴ مرداد ) روز جهانی حفاظت از اکوسیستم مانگرو نامگذاری شده که در این روز اقدام به پایش بخشهای مختلفی از جنگل حراء در نایبند به عنوان بزرگترین جنگل مانگرو در استان بوشهر با وسعت ۳۹۰ هکتار کردیم که نتایج که به تازگی مشخص شد، نشان داد دو پارامتر اکسیژن محلول در آب و PH آن بالا است. این در حالی است که نتایج پایشهای قبلی نیز خبر از بالا بودن این دو پارامتر داشت.
وی اظهار داشت: در این پایش از ایستگاههایی که قبلا نمونهبرداری کرده بودیم، نمونه گرفتیم تا ببینیم چه تغییری ایجاد شده است. بنابراین از محدوده جزر و مدی جنگل مانگرو در ۵ ایستگاه به فواصل مختلف نمونهبرداری کردیم، البته سعی کردیم محدودههای نمونهگیری را طوری انتخاب کنیم که تمام وسعت جنگل را پوشش دهد.
قائمی ادامه داد: در این پایشها پارامترهای اکسیژن محلول در آب، PH ، شوری، دما، میزان مواد مغذی موجود در آب و مقدار کلروفیل آب را اندازهگیری کردیم که نتایج این پایش مانند نتایج پایشهای قبلی بود. یعنی دو پارامتر اکسیژن محلول در آب و PH بالا بود؛ نتایج نشان داد که در ایستگاههای اندازهگیری شده اکسیژن محلول در آب حدود ۱۴۰ درصد و حتی در یک ایستگاه ۱۷۰ درصد بود، در واقع اکسیژن محلول در آب در حالت نرمال که در تعادل با هوا قرار دارد، در لحظه تعادل با گاز در اتمسفر حدود ۱۰۰ درصد است که میتواند به دلایل مختلف از جمله تغییر دما، شوری و انواع آلودگی تغییر کند.
رئیس مرکز اقیانوسشناسی خلیجفارس افزود: اما معمولا اگر تجزیه میکروبی اتفاق بیفتد یا فتوسنتز نباشد، مقدار اکسیژن محلول در آب کمتر از ۱۰۰ درصد اشباع میشود اما زمانی اشباع را بیشتر از ۱۰۰ درصد داریم که فتوسنتز شدید باشد که میتواند دلایلی مانند وقوع بلوم فیتوپلانکتونی باشد.
وی گفت: در این نمونه برداریها مشخص شد که میزان اکسیژن حالت فوق اشباع دارد یعنی بیشتر از حد نیاز آبزیان بوده که میگویند اگر میزان اشباع به ۱۱۰ تا ۱۱۵ درصد برسد برای آبزیان آن منطقه خطرناک خواهد بود، حتی اگر کمتر از ۱۰۰ درصد نیز باشد ضرر دارد زیرا در این حالت تنفس برای آبزیان مشکل میشود.
قائمی افزود: تحقیقات نشان داده در صورت بالا بودن میزان اکسیژن محلول در آب، بیماری به نام « حباب گاز» رخ میدهد که معمولا این حباب ها پشت قرنیه ماهیها قرار میگیرد و اگر مدت زیادی در حالت فوق اشباع قرار بگیرند مقدار این حباب ها افزایش مییابد و ماهیها حتی تعادل خود را از دست میدهند و اگر چند ساعت یا چند روز در معرض حالت فوق اشباع قرار بگیرند، موجب مرگ آنها میشود. البته روی صدفها، ماهی سالمون یا مرکب مطالعات زیادی انجام شده و نتایج تا حدودی متفاوت است اما اغلب به این بیماری در آنها اشاره شده است.
وی درباره علت بالا رفتن میزان اکسیژن محلول در آب گفت: یکی از دلایل آن میتواند فتوسنتز شدید باشد که ممکن است به علت وقوع بلوم فیتوپلانگتونی اتفاق افتاده باشد یا اینکه نزدیک رخ دادن چنین پدیدهای باشد، در واقع زیاد شدن فرایند فتوسنتز دلایل مختلفی دارد اما به طور طبیعی در ساعات مختلف شبانه روز میزان فتوسنتز تغییر میکند چون میزان نور خورشید تغییر میکند اما عوامل غیر طبیعی از جمله ورود آلودگیها نیز باعث میشوند تا فتوستنز زیاد شود.
وی افزود: اکنون تاسیسات پارس جنوبی در نزدیک جنگلهای حرای نایبند فعال است و آلودگی ناشی از فعالیت آنها وارد این جنگلها میشود که ممکن است علت بالا بودن این پارامترها همین مساله باشد اما برای رسیدن به نتیجه قطعی نیازمند پایشهای مداوم هستیم.
قائمی درباره پارامتر PH در آب گفت: PH معمولا در آب دریا بین حدود هشت و یک دهم تا هشت و دو دهم در نوسان است اما تمام نمونهبرداریها در مناطقی که مورد پایش قرار گرفت نشان داد که میزان PH حدود هفت و دو دهم است، وقتی که گازهای گلخانهای در آب حل میشوند حالت اسیدی ایجاد میکنند و PH آب را کاهش میدهند یعنی اگر PH زیر هفت باشد میگوییم اسیدی و اگر بالای هفت باشد می گوییم قلیایی است اما در بحث اسیدی شدن آب دریاها وقتی میگوییم اسیدی منظور این نیست که دقیقا PH زیر هفت رسیده بلکه منظور این است که به سمت اسیدی شدن حرکت میکند.
رئیس مرکز اقیانوسشناسی اظهار داشت: در این حالت موجوداتی که اسکلت آهکی و کربناتی دارند به کم شدن PH حساس هستند و ممکن است پوسته سفت آنها تشکیل نشود یا حتی توانایی تولید آن پوسته را از دست بدهند که در طولانی مدت خطرناک است. این در حالی است که نتایج بررسی دیگر جنگلهای استان این طور نبود، به عنوان مثال در جنگل مانگرو «ملگنزه» که یک جنگل مانگرو دیگر در استان بوشهر است، هیچ تاسیسات صنعتی مجاور آن نیست و یک منطقه پاک تلقی میشود این حالت را ندارد و تمام پارامترها در حالت نرمال است. بنابراین در مقایسه دو جنگل تصوری که به ذهن میرسد این است که نایبند یک منطقه صنعتی اما ملگنزه یک منطقه پاک است، پس احتمال میرود علت این وضعیت در نایبند ورود انواع آلودگی ناشی از فعالیت تاسیسات پارس جنوبی باشد. البته رسیدن به پاسخ دقیق نیازمند نمونهبرداری دقیق و مداوم از خروجیهای آن منطقه است.
وی تاکید کرد: بر روی مساله اسیدی شدن آب دریاها در ایران خیلی کم کار شده و سابقهای از میزان این پارامترها در دست نیست، مثلا دادهای از ۱۰ یا ۱۵ سال پیش از وضعیت منطقه در دست نیست که بتوانیم آنرا با دادههای امروز مقایسه کنیم و ببنیم مثلا وضعیت این پارامترها در جنگل نایبند قبل و بعد از راهاندازی تاسیسات پارس جنوبی چگونه بوده است. بنابراین باید در طول زمان به طور مداوم پایش شود اما مقایسه آن با جنگلهای دیگر منطقه این را در ذهن تداعی میکند که آلودگی میتواند علت نرمال نبودن این پارامترها باشد.
قائمی درباره اینکه یک دهم یا دو دهم چه تاثیری در میزان PH دارد، گفت: PH یک مقیاس لگاریتمی است بنابراین وقتی یک دهم تغییر میکند به معنای ۱۰ برابر است یعنی یک دهم تغییر میشود ۱۰ برابر، ممکن است بگوییم هفت و یک دهم شده هفت و دو دهم شاید به ظاهر زیاد نباشد اما در اصل ۱۰ برابر افزایش یافته است.
انتهای پیام