رئیس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست مازندران گفت: کشتار پرندگان وحشی در بازار فریدونکنار صحنه‌های رقت‌انگیز و بی‌رحمانه‌ای از تنوع زیستی را در انظار عمومی مازندران به نمایش گذاشته است.

به گزارش سایت خبری محیط زیست ایران (IENA)،کوروس ربیعی اظهار کرد: وجود بازار محلی فروش پرندگان وحشی در کنار جاده اصلی فریدونکنار و عرضه پرندگان در حجم زیاد از کشته شده و زنده به حالت رقت انگیز، صحنه‌های وحشیانه‌ای را با کشتار بی‌رحمانه تنوع زیستی در استان مازندران در انظار عمومی به نمایش گذاشته است که باید شکار گونه‌های حمایت شده و قاچاق از گونه‌های کمیاب و فروش آن به باغ وحش داران و اشخاص علاقمند را نیز اضافه کرد.

وی ادامه داد: عمده پرندگان شکار شده، اوایل صبح وارد بازار شده و تحویل فردی به نام سمّاک می‌شود. این فرد وظیفه تعیین قیمت و فروش آزاد و به نوعی مزایده‌ای پرندگان را برعهده دارد که به چوب‌زنی معروف است. تمامی خریداران، پرندگان شکار شده را از این کانال، خریداری و در حجره‌ها یا جایگاه‌های خود که همگی کنار هم و در نزدیکی بازار ماهی فریدونکنار و در کنار جاده اصلی فریدونکنار قرار دارند، به فروش می‌رسانند.

ربیعی توضیح داد: تعداد این حجره‌های فروش پرندگان وحشی 26 دهنه است که به صورت میزهای چوبی طراحی شده است. در این جایگاه‌ها، پرندگان وحشی برای برخی خریداران حتی پرکنی شده و تخلیه امعاء و احشا نیز صورت می‌گیرد.

وی خاطرنشان کرد: فریدونکنار مقصد زمستانی اصلی پرندگان آبزی مهاجر، به ویژه درنای سیبری است (Grus leucogeranus)که در معرض خطر انقراض قرار دارد. تمامی اراضی کم ارتفاع حاشیه جنوبی دریای خزر زیستگاه‌هایی مهم برای پرندگان مهاجر آبزی است. پنج سایت مهم آن، جزء سایت‌های کنوانسیون رامسر محسوب می‌شوند.

ربیعی اظهار کرد: استان مازندران به جهت شرایط آب و هوایی معتدل و پرباران در نیمه دوم سال و نیز قرارگیری در یکی از مسیرهای اصلی پروازی پرندگان مهاجر از حوزه کشورهای شمالی دریای خزر و روسیه و سیبری به سمت جنوب، از موقعیت ممتازی برای جلب انواع پرندگان مهاجر زمستان‌گذران برخوردار است. این پرندگان مهاجر تقریباً نیمی از سال را در اراضی غرقآبی شالیزاری به آیش مانده، آب بندانها و سایر تالابها سپری می‌کنند.

وی ادامه داد: تراکم بالا و تجمع گونه‌های پرندگان نظیر مرغابی‌ها و غازها در زیستگاه‌های تالابی، وجود زیستگاه‌های متعدد در قالب آب بندان‌ها و اراضی غرقآبی که به لپو معروفند در همجواری با روستاها و سکونتگاه‌های انسانی از یک سو و بیکاری غالب کشاورزان در نیمه دوم سال، از گذشته‌های دور عامل مهمی برای پرداختن به فعالیت شکار و صید شده است. عده زیادی از افراد در شش ماهه دوم سال به امور شکار پرندگان و صید آبزیان در کنار تالاب‌ها و سواحل مشغول به فعالیت هستند.

ربیعی با بیان اینکه فروش مازاد پرندگان و آبزیانِ شکار و صید شده به عنوان درآمد فصلی از اهداف اصلی شکارچیان نواحی شمالی است، اظهار کرد: در دهه‌های گذشته، این فعالیت‌ها یعنی برپایی دام هوایی برای شکار مرغابی ها در اکثر اراضی جلگه‌ای استان معمول بوده و برخی افراد در اراضی شالیزاری که به صورت تالاب درآمده بود، به برپایی شب دام برای شکارمرغابی‌ها می‌پرداختند. بتدریج این فعالیتها با توسعه سکونتگاه‌های روستایی و شبکه راه‌ها و برقرسانی و ساخت و سازهای صورت گرفته از بسیاری محیط‌ها، حذف و در حال حاضر محدود به بخش کوچکی از شهرستانهای جویبار، بابلسر، فریدونکنار و محمودآباد شده است.

رئیس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست مازندران گفت: شکارچیان شهرستان‌های بابلسر و فریدونکنار و محمودآباد به دلیل جاذبه ایجاد شده در بازار پرندگان برای عرضه پرندگان وحشی و سنتی ماندن اراضی زراعی آنها کماکان شیوه‌های صید دام‌های هوایی و دوما را بکار گرفته و در طی یک دهه اخیر اقدام به تکامل روش‌های خود برای شکار هر چه بیشتر انواع پرندگان وحشی کرده‌اند. از جمله آنها ابداع و بکارگیری روش‌های کرس و گذر است که صرفاً در دامگاه‌های پنجگانه منطقه تالاب بین‌المللی فریدونکنار رایج است.

وی ادامه داد: دامگاه‌داران در منطقه تالابی فریدونکنار به عنوان تالاب فصلی و بین‌المللی، هر ساله پس از برداشت برنج در ماه‌های شهریور و مهر با آماده سازی کومه‌های صیادی، چپر نمودن اطراف دامگاه و آبگیری تالاب و برقراری امنیت، شرایط را برای جلب پرندگان مهاجر در منطقه فراهم می‌کنند و در ادامه آن با تغذیه کمکی و حفظ سطح آب تالاب و استمرار امنیت منطقه به نوعی مدیریت کامل منطقه را رأساً برعهده دارند.

ربیعی بیان کرد: شکارچیان این منطقه تالابی از اوایل شهریور کار آماده سازی دامگاه‌ها و آبگیری منطقه را آغاز می‌کنند. اراضی این منطقه همزمان با آغاز مهاجرت اولین دسته پرندگان مهاجر بهترین شرایط را برای جلب آنها دارا است و همین موضوع یعنی آماده سازی زودهنگام منطقه در طی سالیان متمادی، عامل اصلی جلب مهاجرت پرندگان به این منطقه شده است.

وی افزود: سابقه دیرینه صید به شیوه دوما و دام هوایی در منطقه و مالکیت بهره برداران بر عرصه تالاب از جمله مسائل اساسی است که عرفاً و نانوشته، حقوقی را از سوی جوامع محلی برای آنها ایجاد کرده است. شکارچیان با برپایی دام‌های هوایی یا شب دام، پرندگانی را که هنگام غروب با به پرواز درآمدن از دامگاه‌ها، قصد تغذیه از اراضی کشاورزی بیرون دامگاه‌ها را دارند به این شیوه شکار می‌کنند، بنابراین پرندگان مهاجر در دامگاه‌ها در طول شبانه روز مورد هدف شکار شدن قرار دارند.

رئیس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست مازندران خاطرنشان کرد: در پنج منطقه دامگاهی تحت نام دامگاه فریدونکنار، دامگاه ازباران، دامگاه سرخرود شرقی، دامگاه سرخرود غربی و دامگاه سرخرود جدید بیش از 200 بهره‌بردار مشغول فعالیت شکار و صید در نیمه دوم سال هستند. این شکارچیان تقریباً و بدون استثناء هر روزه از پرندگان شکار شده خود معمولاً خوتکا، سرسبز و فیلوش را برای ناهار خود به شیوه پخت سنتی موسوم به چغرمه طبخ و مصرف می‌کنند.

وی تصریح کرد: شکار به شیوه‌های دوما و گذر از سابقه بالایی برخوردار بوده و در یک دهه اخیر روش سومی به نام کرس در منطقه شدیداً گسترش یافته است که شیوه مخرب و تهدید کننده‌ای برای تنوع زیستی منطقه به‌شمار می‌رود.

ربیعی ادامه داد: برخی دامگاه داران دارای دو کرس و حتی بیشتر هستند. شکارچیان با پخش غلات در داخل کرس، پرندگان را به داخل آن جلب و از این طریق جمعیت زیادی از پرندگان را زنده‌گیری و شکار می‌کنند. شکارچیان این منطقه هیچ گاه منتظر ابلاغ دستورالعمل و بخشنامه‌های شکار و صید نمی‌مانند و از مهر فعالیت شکار را آغاز می‌کنند.

رئیس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست مازندران یادآور شد: پروانه‌های انتفاعی برحسب مورد برای شکار و صید که جنبه حرفه‌ای یا کسب و تجارت داشته باشد و همچنین برای پرورش، تکثیر و خرید و فروش حیوانات قابل شکار و صید و اجزای آن صادر می‌شود. در همین راستا سازمان حفاظت محیط زیست، شکار پرندگان به شیوه سنتی دوما را به رسمیت شناخته است. در این روش خردمندانه، صرفاً گونه‌های اردک سرسبز و تعداد معدودی دیگر از گونه‌های اردک که از نظر جمعیتی، تهدیدی متوجه بقاء آنها نیست شکار می‌شوند. سازمان برای این نوع شکار پروانه انتفاعی صادر می‌کند.